Ja, de partner van de schenker kan een ongebruikelijke, bovenmatige schenking soms terugdraaien. Dat kan in ieder geval als als de schenker geen voorafgaande toestemming van zijn of haar echtgenoot of geregistreerd partner voor de schenking heeft gekregen.
Toestemming voor ongebruikelijke schenking
Je hebt voor een ongebruikelijke, bovenmatige schenking of gift toestemming van jouw partner nodig. Dit toestemmingsvereiste geldt voor gehuwden en geregistreerd partners. Ongeacht of jullie in algehele of beperkte gemeenschap van goederen of op huwelijkse voorwaarden zijn getrouwd. De toestemmingseis geldt niet voor samenwoners.
Maar wat is dan een ongebruikelijke, bovenmatige schenking? Dat legt de wet niet uit. Maar voor het beoordelen of het gaat om een ongebruikelijke schenking, moet je in ieder geval kijken naar:
- het vermogen
- het inkomen van de partners
- de hoogte van de schenking.
Maar ook het giftenpatroon (dus wat de schenker gebruikelijk schenkt, het schenkgedrag). Als de schenker bijvoorbeeld jarenlang maandelijks € 100 euro schenkt, dan kan een schenking van ineens € 10.000 ongebruikelijk of bovenmatig zijn. Maar of dat inderdaad zo is, hangt dus ook af van het inkomen en vermogen van de schenker.
Over dit soort vragen komen regelmatig procedures voor bij de rechter. Het is lastig om meer concreet hierin bedragen te noemen.
Schenking zonder toestemming
En als de partner zonder toestemming een ongebruikelijke schenking doet? Dan is die schenking vernietigbaar. Dat betekent dat de partner waarvan de toestemming nodig was, de schenking achteraf nog kan terugdraaien (via de rechter). Dat kan ook nog als de partners inmiddels zijn gescheiden. Let wel op: een vernietigbare schenking blijft geldig en bestaan totdat die vernietigd is.
Hoe zit het wanneer de partner waarvan toestemming nodig was inmiddels is overleden? Dan kunnen de erfgenamen de schenking nog vernietigen. Zie voor een voorbeeld deze uitspraak uit 2018 van de rechtbank in Utrecht.
Drie jaar de tijd voor vernietigen
De partner waarvan toestemming nodig was, kan de ongebruikelijke schenking niet altijd nog vernietigen. De partner of ex-partner heeft namelijk maar 3 jaar de tijd om een schenking terug te draaien. Na die tijd kan het ontbreken van toestemming dus geen reden meer zijn om de schenking terug te draaien.
Die 3-jaartermijn begint pas vanaf het moment dat de partner – waarvan toestemming nodig was – van de schenking weet. Die termijn geldt ook voor de erfgenamen van de overleden partner.
Alleen andere partner mag vernietigen
Let op: alleen de partner waarvan toestemming nodig was, mag de schenking vernietigen met de reden dat toestemming ontbreekt. De schenkende partner mag de schenking dus niet zelf vernietigen met een beroep op het toestemmingsvereiste. Het is soms nog wel mogelijk om een schenking terug te draaien of te herroepen. Ook als die schenking niet ongebruikelijk of bovenmatig is. Lees ook ons artikel over situaties waarin je (überhaupt) niet mag schenken.
Wanneer je een schenking zonder toestemming wil vernietigen of wil weten of er toestemming nodig is voor de schenking, is het verstandig om advies in te winnen bij een notaris of advocaat.